Επιστρέψαμε λοιπόν. Γρήγορα πέρασε η εβδομάδα των διακοπών, αλλά πέρασε όμορφα.
Η πόλη μου στην πατρίδα έχει γίνει πανέμορφη. Κάνοντας τον ξεναγό σε φίλους έπιασα τον εαυτό μου να την ανακαλύπτει από την αρχή. Quality of life, όπως λέγανε και οι αρχαίοι ημών πρόγονοι. Παραδόξως μου ήρθε στο μυαλό το
DDR Museum, το μουσείο για την καθημερινή ζωή στην πρώην Ανατολική Γερμανία, που επισκέφτηκα στο Βερολίνο. Καμιά σχέση φυσικά μεταξύ των δύο, πλην αυτού που βασικά έλεγε το μουσείο: ότι σε όποιες συνθήκες οι άνθρωποι ψάχνουν και φτιάχνουν μια καλή καθημερινή ζωή.
Θα έβαζα φωτογραφίες από το Πάσχα και τα αρνιά και τα κοκορέτσια να γυρίζουν στις σούβλες, αλλά φοβάμαι μηνύσεις για κακομεταχείριση ζώων. Έχω τραβήξει και βίντεο με την κάμερα του κινητού με τη διαδικασία σουβλίσματος και σκεφτόμουν να το βάλω στο youtube, αλλά είπαμε...μην βρεθώ να μπλογκάρω από καμιά φυλακή...Μια που μιλάμε για φυλακές, σε βιβλία μουσειολογίας, το μουσείο συχνά παρομοιάζεται με φυλακή αντικειμένων και νομίζω ότι στην περίπτωση του
Pergamon Museum, που στεγάζει το βωμό της Περγάμου η παρομοίωση είναι πειστική. Είναι μια πολύ περίεργη αίσθηση να κάθεσαι στα σκαλοπάτια περιτρυγισμένος από τα γλυπτά και τα αρχιτεκτονικά μέλη του βωμού. Το audio guide είναι αρκετά καλό και πολύ δημοφιλές και στη συγκεκριμένη περίπτωση έκθεσης πολύ καλή λύση.
Την Τρίτη με τον Β. πήγαμε Θεσσαλονίκη για δύο μέρες περαιτέρω κραιπάλης, πριν πετάξω για πίσω. Δεν πρόλαβα να πάω στο ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Στην επόμενη κατάβαση...και ελπίζω να μην (ξανα)ακολουθεί τον τύπο μουσείου της "περιπατητικής σχολής", δηλαδή των μουσείων που μπαίνεις, περπατάς για μια ώρα και βγαίνεις, σαν και το
Deutsches Historisches Museum του Βερολίνου. Η περιοδική έκθεση Kunst and Propaganda είναι πάντως πολύ ενδιαφέρουσα: η τέχνη στην υπηρεσία του κράτους και του πολέμου σε τέσσερις χώρες: Γερμανία, Ιταλία, Σοβιετική Ένωση και ΗΠΑ. Τα οπτικοακουστικά του μουσείου είναι ψιλοπατάτα (μουσειολογικός όρος που δεν έχει ακόμα γίνει επίσημα αποδεκτός από την επιστημονική κοινότητα)...
.
...και πάντως όχι οργανικά ενταγμένα στην έκθεση, όπως είναι στο
Εβραϊκό Μουσείο του Βερολίνου, μια από τις καλύτερες (αν όχι η καλύτερη) περιπτώσεις χρήσης οπτικοακουστικών σε μουσείο που έχω δει. Το μουσείο δεν χρησιμοποιεί mobile media (π.χ. audio gudies, PDAs, κλπ), το οποίο μου έκανε εντύπωση, καθώς περίμενα ότι ένα τόσο μεγάλο μουσείο θα είχε. Μετά την επίσκεψη βέβαια, συνειδητοποίησα ότι τα οπτικοακουστικά του είναι τόσο καλά μελετημένα από όλες τις απόψεις (περιεχομένου, interactivity και κοινωνικής διάδρασης, κίνησης, σχέσης με εκθέματα) που όπως είναι η έκθεση λειτουργεί ήδη πολύ καλά με αυτά.
.
.
Το βράδυ της Τετάρτης, πριν πάρω το αεροπλάνο για το γυρισμό βγήκαμε για φαγητό. Ένα μικρό reunion, και με φίλους που είχα πολύ καιρό να δω...5μιση χρόνια, η ηλικία της κορούλας τους. Στρώσαμε το τραπέζι στα 15 χρόνια φιλίας, φάγαμε, ήπιαμε στην υγειά της, θυμηθήκαμε, γελάσαμε και χωρίσαμε ανανεώνοντας το ραντεβού μας για το καλοκαίρι, οπότε και τρεις από την παρέα θα πάψουν να είναι εργένηδες...Η απόσταση δεν είναι χώρισμα, αλλά ένα χώρισμα μπορεί να δημιουργεί τεράστια απόσταση: το
Checkpoint Charlie στο Βερολίνο στέκει ως μάρτυρας αυτού. Έστω και φτιασιδωμένο με τουριστική ένδυση, στο σημείο όπου το Βερολίνο χωριζόταν στη μέση η βαρύτητα της γης αυξάνεται και τα πόδια γίνονται πιο βαριά και αργά στο περπάτημα.
.
Το
Haus am Checkpoint Charlie Museum, που βρίσκεται δίπλα ήταν η αποκάλυψη αυτού του ταξιδιού. Μουσειολογικά, παράδειγμα προς αποφυγή (άπειρο κείμενο, δίνει αίσθηση εγκατάλειψης, βρώμικο, ατάκτως ερριμένα τα αντικείμενα), αλλά παραδόξως, τόσο κακό που αποκτά μια ιδιότυπη μουσειολογική γοητεία. Τα αντικείμενα που έχει, όπως και η πρόσφατη ιστορία που διαπραγματεύεται, αδιαμφισβήτητα το βοηθούν και πετυχαίνει αυτό που λίγα μουσεία πετυχαίνουν: να αιχμαλωτίσουν τον επισκέπτη. Εγώ που δεν διαβάζω ποτέ κείμενα πάνω των 150 λέξεων σε μουσείο, με πόνεσαν τα πόδια μου να διαβάζω κατεβατά απλωμένα στους τοίχους. Νομίζω πάντως ότι αυτό το μουσείο φέρει το σύνδρομο των βιβλίων του Harry Potter: "διαβάζεται" λόγω της ιστορίας που λέει, όχι λόγω της ποιότητάς του. Και ως ένα βαθμό λειτουργεί ως αρχείο.
.
.
Και με αυτή την τελευταία εικόνα αγάπης και τρυφερότητας μεταξύ των Brezhnev (Soviet Union) and Honecker (GDR) σας αφήνω στις δικές σας σκέψεις. Τα λέμε αύριο, οπότε και θα αποκαλύψω το τέλος της περιπέτειας των παπουτσιών του σπιτιού...