museologist: Μουσειολογικές σχιζοφρένειες

Σάββατο, Φεβρουαρίου 28, 2009

Μουσειολογικές σχιζοφρένειες

Αν κάτι φαίνεται να χαρακτηρίζει το εκθεσιακό πρόγραμμα του νέου μουσείου Ακρόπολης, ή τουλάχιστον ό,τι έχει γίνει γνωστό για το εκθεσιακό του πρόγραμμα, αυτό είναι η σχιζοφρένεια.

Από τη μια "η αίθουσα του Παρθενώνα και η διαχείριση των γλυπτών δεν είναι μόνο μουσειολογική πρόταση, αλλά έχει και πολιτική διάσταση που αφορά στην επιστροφή των Μαρμάρων που λείπουν". Από την άλλη, "για την αποκατάσταση της ενότητας των μύθων της ζωφόρου του Παρθενώνα θα εκτεθούν και εκμαγεία, από λευκό γύψο. Δεν πρέπει να εξαπατούμε τον επισκέπτη". Δηλαδή από τη μια το μουσείο θέλει να τονίσει την απουσία των μαρμάρων, και από την άλλη θα καλύψει το κενό της απουσίας με εκμαγεία.

Γιατί εμένα μου φαίνεται ότι το μουσείο αυτοπυροβολείται;! Πώς γίνεται να χρησιμοποιεί εκμαγεία "για την αποκατάσταση της ενότητας των μύθων" και ταυτόχρονα να επιζητεί την επιστροφή των μαρμάρων για την αποκατάσταση της ενότητας του αρχιτεκτονικού συνόλου; Το λεγόμενο "reunification" δεν αφορά μόνο τις πέτρες που θα ξανασμίξουν, αλλά και την ιστορία που λένε και τη μουσειακή εμπειρία που υποστηρίζουν. Αν η ιστορία μπορεί να ειπωθεί με τα εκμαγεία, τι τα θέλουν τα original? Για διακόσμηση, για "το γαμώτο";

Κατά τη γνώμη μου, αν το μουσείο θέλει να κάνει άμεσα αισθητή στους επισκέπτες του την απουσία των μαρμάρων (και ό,τι αυτό συνεπάγεται), τότε είναι αποδεκτό τα απόντα μάρμαρα να "εκπροσωπούνται" όχι από εκμαγεία, αλλά από το κενό/διακοπή, τόσο του χώρου όσο και του μύθου. Θεωρούσα ότι αυτό ήταν το σκεπτικό, αλλά μάλλον θεωρούσα λάθος. Τι όψιμος "φόβος του κενού" είναι αυτός;

Για πολλά χρόνια το κράτος και το μουσείο υποστήριξαν το θέμα της επιστροφής των μαρμάρων με αλλήθωρα εθνικοιστορικοπολιτικά επιχειρήματα. Καιρός να το υποστηρίξουν με μουσειολογικά.

...και επιτέλους πότε θα ξεστραβωθεί κανένας ιθύνων να σταματήσει πια η πολιτική του "απολύω ειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό" και "μουσειολόγος; τι είναι αυτό, τρώγεται;"...έχει καταντήσει βαρετό πια...

***
Οι παραπομπές από ρεπορτάζ του τύπου.

9 Comments:

At Δευτέρα, Μαρτίου 02, 2009 6:02:00 μ.μ., Blogger in antis said...

Ουσιαστικά ακυρώνουν τον λόγο ίδρυσης του μουσείου. Ποιος ο λόγος επανένωσης των γλυπτών όταν αναπληρώνονται από εκμαγεία; Πραγματικά είναι παράδειγμα που πρέπει να διδάσκεται σε σεμινάριο – προς αποφυγήν. Είναι εκνευριστικό να γίνεται μια πολύ σημαντική προσπάθεια (κυρίως στο εξωτερικό) με την τοποθέτηση του θέματος των γλυπτών σε επιστημονικές βάσεις, με ενημέρωση, οργάνωση συζητήσεων κ.α. και οι ιθύνοντες να επικαλούνται διάφορα περί «εξαπάτησης του κοινού». Πώς να βιώσει, να μάθει, να ενημερωθεί ο επισκέπτης, αν δεν υποστεί το σοκ της διακοπής, του κενού, του μισού, της καταστροφής, όμοιο με αυτό που υπέστη το ίδιο το μνημείο;

 
At Δευτέρα, Μαρτίου 02, 2009 9:46:00 μ.μ., Blogger museologist said...

Αρχικά νόμιζα ότι το "δεν πρέπει να εξαπατούμε τον επισκέπτη" αναφέρονταν στη χρήση εκμαγείων: Ότι μιας και έχουμε/μπορούμε να παράξουμε εκμαγεία, τα χρησιμοποιούμε ώστε να συμπληρώσουμε το μύθο και να μην "εξαπατήσουμε τον επισκέπτη".

...που τέλος πάντων θα ήταν ένα επιχείρημα προς συζήτηση.

...Αλλά έχω την εντύπωση ότι η φράση αναφέρεται στο "λευκό γύψο": δηλαδή ότι τα εκμαγεία θα είναι από λευκό γύψο για να ξεχωρίζουν από τα αυθεντικά, ώστε να μην "εξαπατούμε τον επισκέπτη"...που είναι σωστό, αλλά από άλλο ανέκδοτο....

 
At Τρίτη, Μαρτίου 03, 2009 12:38:00 μ.μ., Blogger antikeimena said...

Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

 
At Τρίτη, Μαρτίου 03, 2009 12:39:00 μ.μ., Blogger antikeimena said...

Όσο οι μουσιολόγοι απουσιάζουν από τον απολύτως φυσικό τους χώρο (κατ' αναλογία πολλών άλλων ειδικών που "περιττεύουν" στους αντίστοιχα δικούς τους χώρους), δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε τίποτε.

Ούτε βέβαια οι ιθύνοντες μπορούν να ελπίζουν σε κάποια επιφοίτηση - αν και αυτή δεν τη χρειάζονται... αυτοί τα ξέρουν όλα.

Έτσι, η Ελλάδα μπορεί να συνεχίζει ήσυχη τη λαμπρή της πορεία, ως η χώρα με τα περισσότερα πτυχία, μεταπτυχιακά και διδακτορικά εν αχρηστία, πάντα προς ασφάλεια των αμαθών ιθυνόντων...

ΒREAKING NEWS: συμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, "το Μουσείο της Ακρόπολης, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις σχετικές παρατηρήσεις και αποδεχόμενο την παρουσία των μουσειολόγων ως απαραίτητη, αποφάσισε να προβεί στην τοποθέτηση εκμαγείων-μουσειολόγων. Σύντομα, κάθε αίθουσα του μουσείου θα διαθέτει τον δικό της μουσειολόγο με παρουσία επί εικοσιτετραώρου βάσεως. Οι μουσειολόγοι θα είναι κατασκευασμένοι από λευκό γύψο και προκειμένου να ξεχωρίζουν από τα εκθέματα, θα είναι ενδεδυμένοι σύμφωνα με τον παρόντα ενδυματολογικό κώδικα της τάξης των διανοουμένων"

Είπατε κάτι;

 
At Τρίτη, Μαρτίου 03, 2009 9:30:00 μ.μ., Blogger Anti Museum said...

Φευ, antikeimena, αν βάζαμε ένα εκμαγείο μουσειολόγου σε κάθε αίθουσα, φαντάζεστε πόσα εκμαγεία αρχαιολόγων θα χρειαζόμασταν, μια και είναι "μια επιστήμη με ιστορία 500 ετών", όπως πολύ σοφά αναφέρθηκε σε πρόσφατη συνάντηση του συναφιού στην πρωτεύουσα;
Υ.Γ. Εξάλλου, η επιφοίτηση δε χρειάζεται, όσο υπάρχουν - αν μου επιτρέπετε- αρχαιολόγοι και αρχιτέκτονες ;-)

 
At Τετάρτη, Μαρτίου 04, 2009 12:53:00 π.μ., Blogger museologist said...

Antikeimena, ακόμα γελάω με το "μουσειολόγοι-εκμαγεία"!!! Τέλειο.

AntiMuseum, 500 ετών η αρχαιολογική επιστήμη;!

 
At Τετάρτη, Μαρτίου 04, 2009 2:33:00 μ.μ., Blogger antikeimena said...

Museologist, τί άλλο να πω στην εποχή της αναπαράστασης που ζούμε?

ΑntiMuseum, αν στα επόμενα 500 χρόνια καταξιωθούν και οι μουσειολόγοι, τότε οι προσλήψεις θα αφορούν σίγουρα τα εκμαγεία τους.

Υ.Γ. Αν η πρότασή σου αφορά τον ίδιο ιδανικό συνδυασμό που σκέφτηκα κι εγώ, τότε θα συμφωνήσω (μήπως όμως και στο παράδειγμά σου, ο αρχαιολόγος δεν έχει και τον τίτλο του μουσειολόγου?) ;-)

 
At Κυριακή, Μαΐου 24, 2009 9:12:00 μ.μ., Blogger Anriah said...

Συμφωνώ απόλυτα με το άρθρο! Απόλυτα όμως, θα έρθει η ώρα να το δούμε από κοντά στα εγκαίνια...

 
At Κυριακή, Μαΐου 24, 2009 9:26:00 μ.μ., Blogger Anriah said...

Δεν νομίζω πως χρειάζεται να είσαι μουσειολόγος με χαρτί, για να μπορέσεις να κρίνεις την γκάφα του μεγαλύτερου "μουσείου" σε πολιτιστική αξία στην πρωτεύουσα.

Ειλικρίνα , ελιτίστικες διαθέσεις δε χαρακτηρίζουν κανένα μετέχων-έχων πολιτισμό.
αλλά και αυτό είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της αξιολόγησης πολιτισμών-αρχαιολόγων-"μουσειολόγων"(όπως λέμε θεατρολόγων...) που δε γνωρίζουν εις βάθος το ίδιο το αντικείμενο τους, αιώνες νωρίτερα από εμάς..
Μουσειολόγοι θα έκαναν αυτοί την επιλογή... είτε με "πολιτική πίεση είτε χωρίς"...

Λίγες μέρες πριν τα εγκαίνια, κρίμα να ακούμε τέτοια στοιχεία, ελπίζω να επιλέξουν την απουσία των μαρμάρων, έστω και την τελευταία στιγμή!!!

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home