museologist: Μουσειακά Websites I - Εθνική Πινακοθήκη

Παρασκευή, Νοεμβρίου 10, 2006

Μουσειακά Websites I - Εθνική Πινακοθήκη


Τα καλά νέα είναι ότι επιτέλους (!!!) η Εθνική Πινακοθήκη απέκτησε (πιλοτικό) website. Το προηγούμενο φυσικά δεν ήταν website, αλλά μια online αφίσα που είχε να ενημερωθεί κάτι χρόνια...Διαβάζω επίσης ότι "η ιστοσελίδα [sic] πραγματοποιείται στα πλαίσια του Ε.Π. «Κοινωνία της Πληροφορίας» και συγχρηματοδοτείται κατά 75% από Κοινοτικούς και κατά 25% από εθνικούς πόρους". Τέλεια! Θα υπέθετα λοιπόν, ότι η Πινακοθήκη έχει στα σκαριά ένα ενημερωμένο, σύγχρονο και "ψαγμένο" website, που θα λάβει υπόψη τόσο τη σχετική δεκαπεντάχρονη ακαδημαϊκή έρευνα για τη χρήση νέων τεχνολογιών σε μουσεία και πινακοθήκες, όσο και διάφορες πρακτικές εφαρμογές τεχνολογιών και ανάλογα παραδείγματα άλλων μουσειακών websites. Με λίγα λόγια, θα περίμενα ότι η Πινακοθήκη σκοπεύει να μπει στην πρωτοπορία (τουλάχιστον) των ελληνικών μουσειακών websites και να δώσει (ένα) καλό παράδειγμα και στα υπόλοιπα μουσεία. Αν μη τι άλλο, είναι η Πινακοθήκη...

Well, think again...

Τα άσχημα νέα είναι ότι η Πινακοθήκη, από ό,τι φαίνεται, εξακολουθεί να αγνοεί τα χαρακτηριστικά, τις δυνατότητες και το σύγχρονο ρόλο του Διαδικτύου και του Παγκόσμιου Ιστού, κρίνοντας από τους σκοπούς του website, όπως περιγράφονται στον χαιρετισμό, ο οποίος είναι το λιγότερο αποθαρρυντικός...

"Η νέα ιστοσελίδα της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου
Σούτζου έχει διπλό σκοπό: αφενός να σκιαγραφήσει το ιστορικό και την ταυτότητα του μουσείου περιγράφοντας εν συντομία τις συλλογές του, και αφετέρου να
ενημερώνει τους επισκέπτες του διαδικτύου για τις ποικίλες δραστηριότητές του.
Ελπίζουμε ότι ο νέος αυτός ορίζοντας ενημέρωσης θα ικανοποιήσει τους παλιούς
φίλους του μουσείου μας και θα προσελκύσει ακόμη περισσότερους νέους.

Θεωρώ ότι ότι αν ο σκοπός του website είναι "να σκιαγραφήσει το ιστορικό και την ταυτότητα του μουσείου", ο πήχης έχει μπει πολύ χαμηλά. Δεν λέω, να το κάνει, αλλά αυτός είναι ο σκοπός του νέου website της Πινακοθήκης; Αυτός είναι ο σκοπός ενός μουσειακού website;

"περιγράφοντας εν συντομία τις συλλογές του": Αν πρόκειται το website να παρέχει μια σύντομη περιγραφή των συλλογών, θα ήταν προτιμότερο να βάλει πέντε-έξι καταλόγους σε pdf ώστε να δίνει και πιο λεπτομερή περιγραφή. Αυτό όμως είναι το ζητούμενο σε ένα μουσειακό website;

"να ενημερώνει τους επισκέπτες του διαδικτύου για τις ποικίλες δραστηριότητές του": Είναι πλέον αυτό αρκετό; Η "ενημέρωση"; Η one-way επικοινωνία; Το "εγώ είμαι το μουσείο" και "εσύ είσαι ο επισκέπτης"; Αν το ζητούμενο στην Πινακοθήκη είναι η ενημέρωση του κοινού, δεν χρειάζεται website, απλά ένα ομαδικό e-mail με πολλαπλούς αποδέκτες.

Προσωπικά θα περίμενα πολλά περισσότερα από την περιγραφή των στόχων και περιεχομένου της online Πινακοθήκης. Θα περίμενα το interactivity, τη συγχρονικότητα της πληροφορίας, την online μάθηση, τη συμμετοχή των χρηστών, την online βάση δεδομένων της Πινακοθήκης, την "εικονική" περιήγηση, τη ψηφιοποίηση των έργων σε μεγάλη ανάλυση, τη συνδυασμένη πληροφορία, την επικοινωνία με τους επιμελητές, τη σύνδεση φυσικής και online επίσκεψης, τη στόχευση κοινού-χρηστών, το personalisation της πληροφορίας, ή ακόμα τα μουσειακά blogs (επιμελητών και επισκεπτών), τα podcasts, την audio περιήγηση σε downloadable mp3s, τη χρήση των κινητών τηλεφώνων ως "κινητών μουσείων" (μέσα και έξω από την Πινακοθήκη), τα online games βασισμένα στις συλλογές.

Τα μουσειακά websites θεωρούνταν "online φυλλάδια μονόδρομης ενημέρωσης" το 1995. Σήμερα, αντιμετωπίζονται ως αναπόσπαστα τμήματα της μουσειακής εμπειρίας, πλήρως (ή έστω μερικώς) ενταγμένα σε ή σχετιζόμενα με διάφορους τομείς δραστηριοτήτων του μουσείου. Το "ψηφιακό μουσείο" δεν είναι απλά ένα κακέκτυπο του φυσικού μουσείου, αλλά μια διαφορετική του εκδοχή, από τη μια οργανικά συνδεδεμένο με το φυσικό χώρο και από την άλλη ανταποκρινόμενο στα χαρακτηριστικά του "μέσου" (Διαδικτύου) και των χρηστών του.

Αυτό θα περίμενα από ένα website της Πινακοθήκης...που χρηματοδοτείται "κατά 75% από Κοινοτικούς και κατά 25% από εθνικούς πόρους"...και ελπίζω να το δω.

***
Μερικά παραδείγματα: Walker Art Center, Tate, National History Museum (London), National Gallery (London), Making the Modern World (του Science Museum)

7 Comments:

At Παρασκευή, Νοεμβρίου 10, 2006 4:33:00 π.μ., Blogger NYC TAXI SHOTS said...

.

 
At Παρασκευή, Νοεμβρίου 10, 2006 10:51:00 π.μ., Blogger κaτeρina said...

πολύ συντηρητικό το όλο στήσιμο της ιστοσελίδας...από την άλλη δε λες καλά που έγινε κιόλας;;;

βασικά νομίζω ότι τα μουσεία...όσα έχω επισκεφτεί δηλαδή στο εξωτερικό...είναι αρκετά έξυπνα και στο στήσιμο και στη παρουσιάση...ως προς τον επισκέπτη...δε βαριέσαι ούτε λεπτό...

 
At Παρασκευή, Νοεμβρίου 10, 2006 6:41:00 μ.μ., Blogger antikeimena said...

Eνδιαφέρουσα είναι και η περίπτωση του Victoria & Albert Museum, που με αφορμή την έκθεση "Modernism: Designing a new world 1914-1939", έστησε στην ιστοσελίδα του μια διαδραστική εφαρμογή καλώντας τους δικτυακούς επισκέπτες να σχεδιάσουν τη δική τους αφίσα ( http://www.vam.ac.uk/vastatic/microsites/1331_modernism/flash.html ).

Το πρόγραμμα σου έδινε μία σειρά από εύχρηστα εργαλεία σχεδιασμού, μεταξύ των οποίων και εικόνες από cultural icons του μοντέρνου κινήματος για να χρησιμοποιήσεις στην αφίσα σου. Με τον τρόπο αυτό, ο επισκέπτης γίνονταν ο ίδιος ένας γραφίστας του μοντέρνου κινήματος, μέσα από την επαφή του με την περιρρέουσα αισθητική και τα σύμβολα (εικόνες, αντικείμενα, συνθήματα και γραμματοσειρές) του ρεύματος.

Ενδιαφέρουσα είναι και η ιστοσελίδα του Design Museum (www.designmuseum.org)... Όχι τόσο για τη διαδραστικότητά της, όσο για το virtual design museum.

Τύφλα να ‘χει η Εθνική Πινακοθήκη μας…

 
At Σάββατο, Νοεμβρίου 11, 2006 2:46:00 π.μ., Blogger museologist said...

NYC taxi shots: I didn't know about this particular idea. Thanks for sharing it.

Λήδα, μάλλον θα χρειαστεί πολύς καιρός όντως...Αλλά ελπίζω το website να γίνεται παράλληλα με τα υπόλοιπα, όχι μετά από αυτά...

Κατερίνα, ελπίζω να μην μείνει για πάντα...πιλοτικό...Σαν αυτά τα εικονίδια "under construction" που τα βάζαμε 10 χρόνια πριν...Σήμερα υποτίθεται ότι ένα website είναι μόνιμα under construction.

Antikeimena, ευχαριστώ πολύ για τα παραδείγματα. Μου είχε διαφύγει αυτό το interactive του V&A. Είναι μέσα στη λογική του "user generated content", που και ωφελεί το μουσείο και ικανοποιεί το χρήστη. To V&A έχει κάνει τεράστια βήματα τα τελευταία χρόνια γενικότερα. Συμφωνώ και για το Design Museum.

Γενικότερα να προσθέσω ότι θεωρώ ότι η χρήση των νέων τεχνολογιών στα μουσεία είναι καταρχήν θέμα φιλοσοφίας και στρατηγικής του μουσείου, πώς βλέπει το ρόλο του στην κοινωνία. Κατά δεύτερον σχετίζεται με τις σχετικές γνώσεις, το ειδικό προσωπικό και τα ανάλογα resources. Και τρίτον έχει να κάνει με το οικονομικό.

 
At Σάββατο, Νοεμβρίου 11, 2006 9:47:00 π.μ., Blogger almaro said...

Αγαπητέ museologist και υπόλοιποι φίλοι, νομίζω ότι δεν πρέπει να απορούμε για την κατάσταση της ιστοσελίδας αυτής. Γνωρίζουμε ότι η ίδια φιλοσοφία (πολύ ωραία την έθεσες, museologist, ως πρώτη στην λίστα των παραγόντων αλλαγής) διαπνέει όλες τις εκφράσεις επικοινωνιακής πολιτικής του μουσείου αυτού. Γιατί ‘θαυμάζουμε’ λοιπόν και περιμένουμε διαδραστικότητα στην ταυτότητα των προϊόντων αυτού του χώρου (Εθνική Πινακοθήκη) και επιθυμία για ανίχνευση των προσδοκιών του κοινού και, και, και;
Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα παραδείγματα που φέρατε όλοι σας, αφορούν μουσεία του εξωτερικού. Πότε ένα ελληνικό μουσείο προσπάθησε να μιμηθεί (καλή κι η μίμηση, δεν απαιτούμε πρωτοτυπίες) κάτι τέτοια sites; Δεν υπάρχει διάθεση και δεν υπάρχει κι ανταγωνισμός μεταξύ των ελληνικών μουσείων γιατί κινούνται στα ίδια … επίπεδα. Προσθέτω και το εξής: Μόνο να ρίξουμε μία ματιά στις ανάλογες ανακοινώσεις (σε περίληψη και σε pdf) του 3ου Συνεδρίου Μουσειολογίας -http://www.aegean.gr/culturaltec/museum/2006/ - θα καταλάβουμε τι κατάσταση επικρατεί στην δημιουργία sites μουσείων. Και εννοώ ανάμεσα σε ανακοινώσεις του Συνεδρίου που αναφέρονταν σε ήδη υπάρχοντα sites (αφήστε με να χασμουρηθώ ανέτως) και σε προτάσεις για sites που παρουσιάζονταν στον ίδιο χώρο σε μορφή poster (και μάλλον δεν θα τα δούμε ποτέ στο διαδίκτυο). Ήταν σαν να λέγαμε ‘το όνειρο κι η πραγματικότητα’. Δεν έχουμε τολμήσει ακόμα να κάνουμε αυτό που ονειρευόμαστε. Θέλει, όπως πάντα, κάποιον 'τρελλό' να ξεκινήσει, και τότε κι άλλα μουσεία θα μπούν στη διαδικασία να τον συναγωνιστούν. Λυπάμαι που βγάζω μία πίκρα για το θέμα, αλλά είναι γιατί με πονάει.

 
At Σάββατο, Νοεμβρίου 11, 2006 3:04:00 μ.μ., Blogger museologist said...

Almaro, καλωσήρθες, ευχαριστώ για το σχόλιο. Συμφωνώ με τις παρατηρήσεις σου. Ο ανταγωνισμός μεταξύ των μουσείων όντως θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερα αποτελέσματα.

Επίσης χρειάζεται μια διαφορετική αντίληψη περί του κοινωνικού ρόλου των μουσείων ώστε να υπάρχουν μακροπρόθεσμες πολιτικές και μόνιμες λύσεις. Στην Αγγλία η συνάρτηση της "παραγωγικότητας" του μουσείου με τη χρηματοδότηση και η έννοια του accountability (δηλαδή η υποχρέωση-υπευθυνότητα του μουσείου προς τους πολίτες/οργανισμό που το χρηματοδοτούν), παρά τα διάφορα αρνητικά του, έχει δημιουργήσει μια κουλτούρα συνεχούς αναζήτησης καλύτερων υπηρεσιών και τρόπων επικοινωνίας/ερμηνείας κλπ. Βέβαια, υπάρχει και μια μεγαλύτερη παράδοση μουσείων στην Αγγλία, παίζουν και άλλα πράγματα ρόλο.

Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι ότι χρειαζόμαστε μια μουσειακή πολιτική (τουλάχιστον για τα κρατικά μουσεία), έστω βασική, έστω ελλιπής, ώστε να χτίσουμε τις βάσεις για την (ελληνική) μουσειολογία των επόμενων δεκαετιών.

Όπως λες και συ, πονάει το θέμα...

 
At Κυριακή, Νοεμβρίου 12, 2006 4:36:00 π.μ., Blogger museologist said...

Γεια σου Ρόδι. Πραγματικά εξαιρετική η προσπάθεια του μουσείου του Βόλου και του website του. Το είχα δει Πριν καιρό (το website), όταν νομίζω ήταν στην αρχή του. Ομολογώ ότι το είχα ξεχάσει...Νομίζω ότι αξίζει ένα ξεχωριστό post...

Δεν μπόρεσα να πάω και στο συνέδριο για τα μουσεία Πόλεων που διοργανώθηκε στο Βόλο τον περασμένο Απρίλιο. Ελπίζω να βγούνε (ή έχουν βγει;) τα πρακτικά...

Σε πολλά δημοτικά μουσεία της Βρετανίας το όλο μάνατζμεντ είναι προβληματικό. Το πρόγραμμα Renaissance in the Regions
υποτίθεται ότι θα 'μεταλαμπάδευε' γνώση, κατάρτιση, εξειδίκευση από τα μεγαλύτερα στα μικρότερα, αλλά έχει συναντήσει προβλήματα στην πρακτική του εφαρμογή...

Βέβαια, υπάρχουν δημοτικά και δημοτικά...Δες για παράδειγμα την Manchester Art Gallery

Αν και προβληματικά, τα δημοτικά μουσεία στην Αγγλία βασίζουν τη βιωσιμότητά τους (πολύ σχετικό αυτό, στο Leicester τα δημοτικά έκλειναν το ένα μετά το άλλο μετά το 2000), στη δημοτική χρηματοδότηση, σε grants κλπ.

Οπότε, για να επιστρέψω και στην περίπτωση του Βόλου (και του website του), ένα σημαντικό ζήτημα είναι τι γίνεται όταν η (ευρωπαϊκή) χρηματοδότηση τελειώσει...(food for thought).

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home