museologist: Μόνιμες ή περιοδικές εκθέσεις;

Τετάρτη, Ιουνίου 20, 2007

Μόνιμες ή περιοδικές εκθέσεις;

Τελικά η μουσειολογία έχει πολύ πέραση. 20 σχόλια στο προηγούμενο ποστ. Σπάσαμε ρεκόρ!
Η σιωπή μου τις περασμένες μέρες οφείλεται στο ότι ήμουν δεξιά και αριστερά για ανάγκες της δουλειάς...

Παίρνω αφορμή από το τελευταίο σχόλιο του gkatsam για να σας τσιγκλίσω για μια ακόμα ιστολογική συζήτηση περί μουσειολογίας:
Θα ήταν δύσκολο να οργανώνεται σε περιοδική βάση μία τέτοια θεματική έκθεση στο ΕΘνικό Αρχαιολογικό μουσείο; Για παράδειγμα: το παιχνίδι στην αρχαιότητα, το δράμα στην ελληνική κεραμική, Ταναγραίες, η σεξουαλική ζωή των αρχαίων Ελλήνων μέσα από την ελληνική τέχνη κοκ; Δεν θα ανανέωνε το ενδιαφέρον μας ως κοινού ένα επικοινωνιακό και ουσιαστικό τέτοιο concept;
O Kenneth Hudson (μεταξύ άλλων) έχει γράψει κάτι σχετικό εδώ. Προτείνει βασικά αυτό που ο gkatsam αναφέρει και μάλιστα πιστός στον ανατρεπτικό του χαρακτήρα το πάει ακόμα παραπέρα:
'What I am therefore advocating is that the use of 'permanent exhibition' should be abandoned, together with the philosophy behind it, and that all exhibitions should be regarded as temporary, though some, of course, can be allowed to remain longer than others. I think the traditional distinction between 'permanent' and 'temporary' is obsolete and gets in the way of progress'

Εσείς τι λέτε; Μόνιμες ή περιοδικές εκθέσεις (ή και από τα δύο και ποιος ο χαρακτήρας τους); Θα γράψω και εγώ τη δική μου γνώμη στα σχόλια.

9 Comments:

At Πέμπτη, Ιουνίου 21, 2007 1:21:00 π.μ., Blogger ΔΙΟΝΥΣΟΣ said...

Μου αρέσει πολύ η δουλιά που κάνετε και επιφυλάσσομαι για επικοδομητική κριτική.Οι θεματικές περιοδικές εκθέσεις προκαλούν μαζικό ενδιαφέρον άν προβληθούν κατάλληλα, φαντάζομαι προαγάγουν τις ανταλλαγές έργων μεταξύ μουσείων, με τα σχετικά ασφαλιστικά μέτρα και δίνουν τροφή σε επεξηγηματικά κείμενα με εικόνες εκτός από το ξερό έκθεμα.

 
At Πέμπτη, Ιουνίου 21, 2007 9:56:00 π.μ., Blogger Γιώργος Κατσαμάκης said...

Φαντάζομαι πως οι θεματικές εκθέσεις εκτός από την ιδέα/το περιεχόμενο και την κατάλληλη προβολή έχουν και ένα επιπλέον ενδιαφέρον στοιχείο: μπορούν να στηθούν σε ιδιαίτερους χώρους ή να συγχρονιστούν με γεγονότα ή επετείους. Έτσι το έκθεμα γδύνεται τον ακαδημαϊκό του χαρακτήρα και επικοινωνεί με τον θεατή πιο ουσιαστικά.

Βέβαια ίσως κάτι τέτοιες ενέργειες να είναι πιο δαπανηρές, να απαιτούν αυξημένη προστασία για τα εκθέματα, να απαιτούν περισσότερη οργανωτική δουλειά....βέβαια....μεγάλο πράγμα...για τις ελληνικές πολιτκές και πολιτιστικές συνήθειες...

 
At Πέμπτη, Ιουνίου 21, 2007 12:14:00 μ.μ., Blogger veronika said...

Το χειμώνα το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο παρουσίασε μια έκθεση΄Πολύχρωμοι Θεοί'. Παρουσίαζε την ανατροπή στο άσπρο μάρμαρο που έχουμε συνηθίσει για τα αρχαία αγάλματα και πώς έχει υπολογιστεί απο ίχνη χρωμάτων οτι ήταν βαμένα.

Δε θα σχολιάσω την ποιότητα των αντιγράφων που παρουσιάστηκαν βαμμένα ούτε τις υφές που έδιναν τα υλικά που χρησιμοποίησαν..
Πάντως η έκθεση είχε έρθει κατευθείαν απο το εξωτερικό απο Γερμανία αν θυμάμε καλά. Τα εκθέματα τοποθετήθηκαν στο χώρο του αρχαιολογικού δίχως κάποια άλλη παρέμβαση μουσειολόγου-αρχιτέκτονα που θα μπορούσε να δημιουργήσει τον κατάλληλο χώρο, ώστε το μουσειολογικό σκεπτικό να εναρμονιστεί με την αρχιτεκτονική της έκθεσης και να δώσει ένα ουσιαστικό βίωμα. Ο χώρος με τα εκθέματα και τα κείμενα μου θύμισε αποθήκη τσίρκου...Η διάταξη τους στο χώρο, η αντίθεση τους ποάνω στο άσπρο ΄ρώμα του μουσείου και ο φωτισμός που τα έδειχνε ακόμα πιο 'φτηνά'...τι να πώ;!

Οι μόνιμες εκθέσεις εννοείται οτι πρέπει να ανανεώνονται και να μην κρατάνε 20 και 30 χρόνια. Είμαι υπέρ της μόνιμης έκθεσης, αλλά τίποτα δεν πρέπει να είναι μόνιμο. Τα μουσεία συνήθως κάνουν περιοδικές εκθέσεις στην προσπάθεια να πιάσουν το ρυθμό της εποχής και τα θέματα τους πρέπει να ομολογήσω είναι πιο ενδιαφέροντα απο αυτά των μόνιμων.

ΑΛΛΑ και το γράφω με κεφαλαία, για να γίνονται περισσότερες εκθέσεις περιοδικές ή και να ανανεώνονται οι μόνιμες πιο συχνά κάποιος πρέπει να 'παρακολουθεί' την κοινωνία, κάποιος πρέπει να πιάνει τη μελωδία ή την κραυγή της εποχής. Κάποιος πρέπει να έχει οξύτητα αντίληψης. Στην Αγγλία η είδηση για την έκθεση για τη Κάιλι Μινόνγκ έκανε τον κύκλο του κόσμου...στην Ελλάδα μια έκθεση για έναν καλλιτέχνη που είναι ακόμα εν ζωή θα θεωρηθεί διαφήμιση!
Πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία...δεν μπορώ να φανταστώ τους 'παππούδες' αρχαιολόγους που δουλεύουν στα μουσεία να στήνουν έκθεση για το σέξ στην Αρχαία Ελλάδα, κάτι ο πουριτανισμός της Ηλικίας τους, κάτι το κλίμα στην Ελλάδα, κάτι οι υπουργοί Πολιτισμού δεν μου επιτρέπουν να φανταστώ οτι θα αποφασίσουν να στήσουν μια τέτοια έκθεση!

Έτσι κ αλλιώς γιατί να μπούν στη διαδικασία να σκεφτούν τι θα αρέσει στο κοινό; Τα μουσεία, τουλάχιστον τα αρχαιολογικά είναι δημόσια...θα κλείσουν ποτέ;Όχι! Οπότε γιατί πρέπει να φέρνουμε και κόσμο; Να ενοχλούμε τους φύλακες; Γιατί; Αφού θέλουν να διαβάσουν την εφημερίδα τους να κουτσομπολέψουν, να παίξουν με το κινητό τους, να βγάλουν τα παπύτσια τους στις καρέκλες και άμα τους κάνει και καμιά ερώτηση να είναι έτοιμοι να σε δείρουν.
Το Ε.Α.Μ. νομίζω παίρνει το βραβείο αγένειας φυλάκων.
Τέλος πάντων, σα να ξέφυγα απο το θέμα...καμιά φορά το παθαίνω... έχει και καύσωνα σήμερα..

Μιά άλλη ερώτηση...το Υπουργείο πότε πρόσλαβε αρχαιολόγους τελευταία φορά(για μουσειολόγους ξέρω λιγότερους απο δέκα πριν απο 5 χρόνια για πρώτη και τελευταία φορά); Δηλαδή ο σημερινός μέσος όρος ηλικίας των αρχαιολόγων του Υπουργείου ποιός είναι; Μήπως χρειαζόμαστε νέα μυαλά; Φρέσκιες ιδέες; Τόπος στα νιάτα σας θυμίζει κάτι;

Προς museologist: έχω κάτι φωτογραφίες απο φύλακες του αρχαιολογικού οι οποίες είναι για ανέκδοτο..δεν μπορώ να τις επικολλήσω στο κείμενο...οπότε θα σου τις στείλω με mail και αν θές τις επικολλάς εσύ (το μαιλ θα γράφει φύλακες αρχαιολογικού).

 
At Πέμπτη, Ιουνίου 21, 2007 12:53:00 μ.μ., Blogger museologist said...

Σύντομα σχόλια και θα επανέλθω...

dionysos, συμφωνώ η προβολή παίζει πολύ σημαντικό ρόλο σε περιοδικές εκθέσεις. Παρεπιπτόντως, ο δανεισμός αντικειμένων είναι πολύ ενδιαφέρον θέμα.

gkatsam, οι περιοδικές εκθέσεις είναι γενικώς πανάκριβες όντως. Χωρίς χορηγούς (τουλάχιστον στην Αγγλία) δύσκολα τα πράγματα...

Veronika, οι εξετάσεις των αρχαιολόγων έγιναν την ίδια εποχή με τις εξετάσεις των λιγότερο από δέκα μουσειολόγων. Είχαν να γίνουν από το 1992 επί Μπακογιάννη. Βέβαια, αρχαιολόγοι προσλαμβάνονταν όλα αυτά τα χρόνια, αλλά από τις Εφορείες Αρχαιοτήτων με συμβάσεις.

 
At Δευτέρα, Ιουνίου 25, 2007 11:33:00 μ.μ., Blogger Desposini Savio said...

εάν θέλετε περάστε για μια μικρή "μουσειακή" βόλτα!

καλησπέρα

 
At Πέμπτη, Ιουνίου 28, 2007 2:30:00 π.μ., Blogger museologist said...

Είπα θα επανέλθω, αλλά έμεινα από καύσιμα...! Νομίζω επίσης ότι έθεσα αφελώς το ερώτημα: "μόνιμες ή περιοδικές", σαν τον Bush που μιλάει για "good and evil". Ο συνδυασμός των δύο μπορεί να υπηρετήσει τόσο την αίσθηση της μονιμότητας και διάρκειας που το μουσείο παραδοσιακά εμπνέει όσο και την ανάγκη να πιάσουμε "το ρυθμό της εποχής" όπως λέει η Veronika.

Πέρα από την εναλλαγή των συλλογών, οι περιοδικές εκθέσεις δίνουν επίσης τη δυνατότητα του πειραματισμού στον τρόπο ερμηνείας και παρουσίασης. Νομίζω ότι είναι η Sharon Macdonald που μιλά για τις εκθέσεις ως πειράματα (exhibitions as experiments). Από την άλλη οι περιοδικές εκθέσεις έχουν συνήθως περιορισμένο badget και ετοιμάζονται σε χρονικό διάστημα που δεν επιτρέπει ίσως επαρκή προετοιμασία. Οπότε ο πειραματισμός δεν είναι πάντα εύκολος.

 
At Παρασκευή, Ιουνίου 29, 2007 2:11:00 μ.μ., Blogger Η Μαύρη Χείρ said...

Σε γενικές γραμμές θα συμφωνήσω με την Veronica και ως προς τα σχόλιά της σχετικά με τη φετινή έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού και ως προς το ερώτημα 'μόνιμες ή περιοδικές εκθέσεις'. Σε ό,τι αφορά την έκθεση του Ε.Α, τελικά δεν καταλάβαμε τίποτα περισσότερο από αυτήν πέρα από το ότι τα αρχαία αγάλματα ήταν πολύχρωμα. Η προσέγγιση του θέματος έγινε για ακόμη μια φορά με τον γνωστό τρόπο που αντιλαμβάνεται το αρχαιολογικό έκθεμα αποκλειστικά ως τέχνη, και όχι ως παράγωγο μιας κοινωνίας και ιδεολογίας. Νομλιζω οως δεν υπήρχε καμία προπαρασκευή και καμία σκέψη ως προς το τι θέλει τελικά η έκθεση αυτή να πει. Με αφορμή λοιπόν αυτήν την, θεωρητικά ελπιδοφόρα, αλλά πρακτικά ελλιπή έκθεση, έχω να πω ότι για τα ελληνικά μουσειολογικά δεδομένα, το περιοδικό μπορεί εύκολα να γίνει συνώνυμο του 'πρόχειρου'. Από την άλλη το μόνιμο, όπως όλοι ξέρουμε καλά, θεωρείται συνώνυμο του 'παντοτινού'. Άρα θα έλεγα ότι -μιλώντας για την Ελλάδα- μουσειολογικά βρισκόμαστε ακόμη πολύ μακρία από ένα τέτοιο δίλημμα. Το πρόβλημά μας είναι να μάθουμε να τολμάμε και να μάθουμε να βάλουμε το μυαλό μας να σκέφτεται έξω απο τα όρια της γνωστής, αραχνιασμένης πεπατημένης που κάνει τα ελληνικά μουσεία ναούς της υπνηλίας. Το μείζον θέμα έιναι να αναθεωρήσουμε τον ίδιο τον ορισμό του 'μουσείου' και να σκεφτούμε σοβαρά τι ακριβώς θέλουμε να πετύχουμε με αυτό. Μετά, νομίζω, θα μπορούμε σε μια σοβαρή βάση να αποφασίσουμε τι μας ταιριάζει περισσότερο: μια μόνιμη ή μια περιοδική εκθεση;

 
At Παρασκευή, Ιουνίου 29, 2007 2:43:00 μ.μ., Blogger museologist said...

Koulourtzis, το "ναός της υπνηλίας" είναι τέλειο!!! Θα το κάνω tag για σχετικά μουσεία.

 
At Σάββατο, Ιουνίου 30, 2007 4:35:00 μ.μ., Blogger antikeimena said...

Ομολογουμένως εξαιρετικό το "ναοί της υπνηλίας". Πόσοι δύσμοιροι μαθητές θα μπορούσαν να το επιβεβαιώσουν...

Συμφωνώ και με το σχόλιο περί προσεγγίσεων που "αντιλαμβάνονται το αρχαιολογικό έκθεμα αποκλειστικά ως τέχνη, και όχι ως παράγωγο μιας κοινωνίας και ιδεολογίας".

Νομίζω ότι οι περιοδικές εκθέσεις ακόμη κι αν βασίζονται σε μια μόνιμη συλλογή, συμβάλλουν τόσο στην ανανέωση του ενδιαφέροντος (επισκεψιμότητα) όσο -κυριότερα- στην πολλαπλή ερμηνεία των εκθεμάτων. Υπάρχουν άλλωστε τόσες ιστορίες για να διηγηθεί κανείς γύρω από κάθε αντικείμενο.

Άλλωστε, κατά την προσωπική μου εκτίμηση, το έκθεμα δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι ο τελικός προορισμός, αλλά το όχημα που θα μας ταξιδέψει...

 

Δημοσίευση σχολίου

<< Home